Samenvatting
Vrijheid is zowel een begrijpelijk als een ongrijpbaar fenomeen in het leven. In deze andere kijk op vrijheid, vanuit de evolutie, komt vrijheid in het licht van selectiedruk en selectieruimte. Een inzicht dat parallel loopt met de ontwikkeling van waarden. In de cognitieve evolutie is met de komst van het bewustzijn ook het besef van vrijheid ontstaan. De cultuur heeft vrijheden geschapen maar ook allerlei beperkingen opgelegd zoals wetten, regels en sociale controle. Zijn we wel zo vrij als we denken? Want hoe vrij is ons denken? Hoe vrij is ons handelen? En hoe vrij is de wil van het individu, dat maar weinig over zichzelf te zeggen heeft, als een product van genen en erfelijkheid. In dit essay ontstaat een ander zicht op vrijheid door scherper te kijken naar wat een mens beweegt en hoe angsten en wensen het patroon van keuzes en oordelen bepalen in een waardensysteem. Dit waardensysteem brengt paradoxaal, zowel vrijheid als onvrijheid. Wetenschap, filosofie en technologie breken gevestigde normen open, samen met de creatieve producties van de kunsten. Maar elke bevrijding brengt weer een onvrijheid met zich mee.